Teksty obowiązkowe (gimnazjum) - Aleksander Fredro – Zemsta ROMANTYZM

Dramat → komedia

Temat utworu: intrygi bohaterów związane z wieloletnim, zaciekłym sporem między dwoma sąsiadami – Cześnikiem Raptusiewiczem i Rejentem Milczkiem - utwór opiera się głównie na kontraście charakteru tych postaci.

Wątki poboczne „Zemsty” to 

*dzieje miłości Klary i Wacława

*plany małżeńskie Cześnika

*dzieje komicznego Papkina.

Zemsta” jest też obrazem polskiej szlachty – kłótliwej, przewrażliwionej na punkcie swojego honoru, zdolnej do walki „na śmierć i życie” o byle błahostkę. Autorowi udało się więc w lekkiej i przystępnej postaci przemycić do utworu obraz typowo szlacheckich wad.

W utworze występują wszystkie rodzaje komizmu:

-postaci : wyolbrzymienie cech postaci, karykatura; kontrast pomiędzy słowami Papkina a jego czynami

-sytuacyjny – humorystyczne sytuacje – np. dyktowanie listu Dyndalskiemu

-językowy – humor wynikający ze sformułowań, powiedzonek, sposoby wypowiadania się – np. powiedzonka Cześnika

Plan wydarzeń:

1. Ślubne plany Cześnika.
2. Przybycie Papkina.
3. Zgoda Podstoliny na zaręczyny z Cześnikiem.
4. Potajemne spotkanie Wacława i Klary.
5. Walka o mur graniczny.
6. Wacław jeńcem Papkina.
7. Przekupienie Papkina przez Wacława i pozostanie „jeńca” na zamku.
8. Ślubne plany zakochanych.
9. Rozmowa Wacława i Podstoliny .
10. Oświadczyny Papkina i trzy prośby Klary (w tym o krokodyla).
11. Zaręczyny Podstoliny i Cześnika.
12. Pisanie pozwu przeciw Cześnikowi przez Rejenta.
13. Rozmowa Rejenta z Wacławem – zmuszenie syna do małżeństwa z Podstoliną (intercyza).
14. Papkin posłem – wyzwanie Rejenta na pojedynek.
15. Konfrontacja Papkina i Podstoliny – zdrada narzeczonej Cześnika.
16. Wyjawienie zdrady Cześnikowi.
17. Przekonanie Papkina o otruciu przez Rejenta (pisanie testamentu).
18. Przygotowania Cześnika do zemsty.
19. Pisanie miłosnego listu przez Dyndalskiego.
20. Pojmanie Wacława i zmuszenie go do śluby z Klarą.
21. Przybycie Rejenta i Podstoliny.
22. Dokonanie zemsty przez Cześnika.
23. Pojednanie skłóconych i uczta na cześć młodej pary.

Akcja utworu toczy się prawdopodobnie w XVIII w.(czas nie jest dokładnie określony),w zamku podzielonym granicznym murem.

Bohaterowie:

Cześnik Raptusiewicz – stryj i opiekun Klary, sąsiad Rejenta, stary kawaler

Rejent Milczek – ojciec Wacława, sąsiad Cześnika, wdowiec

Józef Papkin – zubożały szlachcic, mieszka na dworze bogatszych szachciców

Wacław – syn Rejenta, jest zakochany z wzajemnością w Klarze

Klara – bratanica Cześnika, zakochana w Wacławie, adorowana przez Papkina

Podstolina – zubożała wdowa z którą planuje małżeństwo Cześnik

Charakterystyka porównawcza Cześnika i Rejenta